Skip to main content

Νέες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στη Μέση Ανατολή

Στον 21ο αιώνα στα «ευρασιατικά Βαλκάνια» (Λίβανος, Παλαιστίνη, Συρία, Ιράν, Ιράκ), στην περιοχή του Κόλπου και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, μια περιοχή-εθνοτικό μωσαϊκό, εμπλέκονται άμεσα δύο βασικοί άξονες: Από τη μία ο ευρωατλαντικός, με διακριτά συμφέροντα κυρίως μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας και με διακριτά ενεργό συμμετοχή πρωτίστως της Γαλλίας αλλά και Γερμανίας. Από την άλλη, ο άξονας Ρωσίας-Κίνας-Συρίας-Λιβάνου-Ιράν, με υπαρκτές αντιθέσεις στο εσωτερικό του.

του Αλέκου Αναγνωστάκη


Μέρος 2ο – Σοβαρή απειλή για τις ΗΠΑ η ισχυροποίηση και οι φιλοδοξίες της Τουρκίας και του Ιράν

Φυσικά το ζήτημα δεν είναι η τρομοκρατία. Σε αυτήν την περιοχή του πλανήτη, διασταυρώνονται σήμερα οι επικίνδυνες για τους λαούς ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου. Οι ΗΠΑ, ειδικά στην περιοχή του Καυκάσου και της Μέσης Ανατολής, αντιμετωπίζουν χρόνια τώρα τον υπαρκτό γι’ αυτές κίνδυνο η Τουρκία και το Ιράν από ισχυρές περιφερειακές δυνάμεις να μετατραπούν σε βασικούς πόλους ενός νέου πολυπολικού κόσμου, με ισχυροποιούμενες ιμπεριαλιστικές βλέψεις και δράσεις. Και έχουν τα φόντα.

Το Ιράν καταλαμβάνει εξέχουσα θέση σε θέματα παγκόσμιας ενεργειακής πολιτικής και οικονομίας, ως η τέταρτη μεγαλύτερη χώρα-παραγωγός πετρελαίου παγκοσμίως και ταυτόχρονα ως η χώρα των μεγάλων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αλλά και ως η χώρα με ξεχωριστή πετροχημική βιομηχανία, υφαντουργία, βιομηχανία τροφίμων, σιδηρουργία χάλυβα, αυτοκινητοβιομηχανία, σημαντικά αποθέματα ψευδάργυρου, μόλυβδου, σιδήρου, χρωμίου και βαρίου. Η εκτόξευση, στις 2 Φεβρουαρίου 2009, του δικού της δορυφόρου Omid που τον έθεσε σε τροχιά με έναν πύραυλο κατασκευασμένο στο Ιράν, αποκαλύπτει τη δυναμική της.

Αλλά και η Τουρκία δεν πάει πίσω. Έχει το 17ο μεγαλύτερο ονομαστικό ΑΕΠ παγκοσμίως. Μπήκε με το σπαθί της στο κλαμπ των μεγάλων οικονομιών της G-20. Είναι από τα ιδρυτικά μέλη του ΟΟΣΑ. Με βασικούς οικονομικούς τομείς τη ναυπηγική βιομηχανία, τις τράπεζες, τον τουρισμό, τις κατασκευές, τις οικιακές συσκευές, τα ηλεκτρονικά, τα υφάσματα, τη διύλιση πετρελαίου, τα πετροχημικά προϊόντα, τα τρόφιμα, το σίδηρο και χάλυβα, τη βιομηχανία μηχανών και αυτοκινήτων (16η παραγωγός στον κόσμο, παρήγαγε 1.072.339 αυτοκίνητα το 2012), τους λιθάνθρακες, τα μεταλλεύματα χρωμίου, χαλκού, μόλυβδου, ψευδάργυρου, αντιμονίου, μαγγανίου, βόριου, χρυσού (πάνω από 6.500 τόνους αποθεματικό).

Οι ΗΠΑ, με όλη την αναμφισβήτητη στρατιωτική τους ηγεμονία και παρά την οικονομική τους οπισθοχώρηση, ακολουθούν μια μόνιμη πολιτική περιορισμού αυτών των δυο δυνάμεων, αποτροπής της μετατροπής τους σε μεγάλες δυνάμεις της ευρύτερης περιοχής. Εξ’ ου και οι κατά καιρούς προστριβές και αναμεταξύ τους εντάσεις.

Η άνοδος του Ομπάμα στην προεδρία σήμανε ορισμένες μετατοπίσεις στην πολιτική τους προκειμένου να υπηρετήσουν τα στρατηγικά τους σχέδια. Οι ΗΠΑ, μετά την εκδήλωση του οικονομικού κραχ το 2017, εγκαταλείπουν αναγκαστικά το οικονομικά δυσβάστακτο στρατιωτικό δόγμα περί «της ικανότητας διεξαγωγής δύο ταυτόχρονα μεγάλων πολέμων σε δυο διαφορετικές περιοχές της γης».

Αντί αυτού, επιλέγουν την πολιτική των εταιρικών στρατιωτικών ιμπεριαλιστικών αλλά και πολιτικών επεμβάσεων σε μια περιοχή, σε συνδυασμό με την επιβολή οικονομικών, κυρίως, κυρώσεων. Αυτή την πολιτική υλοποιούν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Επεμβαίνουν μόνο εταιρικά και επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία. Το δε «δικαίωμα» ακόμη και μονομερούς επέμβασης σε δεύτερη περιοχή το διατηρούν και το προσδιορίζουν για την Άπω Ανατολή.

Στα πλαίσια αυτά, σύμφωνα με το δόγμα Ομπάμα, μειώνουν το στρατό στο χαμηλότερο επίπεδό του από το 1940, «αναγνωρίζοντας τις οικονομικές προκλήσεις της εποχής» (εισήγηση υπουργού Άμυνας Χέιγκελ). Στο ζήτημα των σχέσεων και της πολιτικής που ακολουθούν απέναντι στο Ιράν, ειδικά, οι κυρίαρχες δυνάμεις του αμερικάνικου κατεστημένου επέλεξαν, δια του Ομπάμα, αντί της συνεχούς και απρόβλεπτης ρήξης, τις απευθείας διαπραγματεύσεις.

Το αποτέλεσμα ήταν η «συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης», που τέθηκε σε ισχύ το Γενάρη του 2016. «Η συμφωνία για το Ιράν πρέπει να συγκριθεί με τις εναλλακτικές επιλογές, μια διπλωματική επίλυση που θα εμποδίζει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα είναι σαφώς προτιμότερη από ένα ελεύθερο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ή άλλον ένα πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Οι ΗΠΑ πρέπει να θυμούνται ότι αυτή η συμφωνία είναι αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας κι αποτελεί μια συμφωνία μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων της διεθνούς κοινότητας, όχι μόνο των ΗΠΑ και του Ιράν», διαμηνύει ο Ομπάμα στις 16 Ιανουαρίου 2017.

Μετά την εκλογή Τραμπ, το αμερικάνικο κατεστημένο αλλάζει αυτήν την πολιτική και επιστρέφει στην πολιτική της ευθείας σύγκρουσης με το Ιράν, με τον πόλεμο ως ενδεχόμενο. Με δυο κινήσεις του Τραμπ καταργεί και το «δόγμα Ομπάμα». Πρώτη κίνηση, επεμβαίνει συμβολικά –άμεσα και μονομερώς– στη Συρία. Δεύτερη κίνηση, ανακοινώνει την οικοδόμηση ενός ισχυρότερο στρατού και την αύξηση των πολεμικών δαπανών. Ο Τράμπ υπόσχεται να αυξήσει το στρατό από 475.000 που είναι σήμερα σε 540.000 εν ενεργεία στρατιώτες, τα μαχητικά αεροσκάφη σε 1.200 από 1.113, το συνολικό στόλο στα 350 πολεμικά πλοία, να αναβαθμίσει τα ταχύπλοα σκάφη του Ναυτικού και να αποκτήσει σύγχρονα αντιτορπιλικά «για την αντιμετώπιση των πυραυλικών απειλών από το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και άλλες χώρες».

Η πολιτική, λοιπόν, του αμερικάνικου καταστημένου δια του Τραμπ παίρνει άλλη μορφή και ιεραρχήσεις με το πλησιέστερο το ενδεχόμενο του πολέμου. Οι προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή συμπληρώνονται με την ανάθεση σε υπεργολάβους-συμμάχους» των ΗΠΑ «εργολαβιών» εναντίον π.χ. του Ιράν ή του Isis, με την ήττα πάση θυσία του δεύτερου (αφού δεν τα κατάφερε…) καθώς και της αλ-Κάιντα στη Συρία και την Υεμένη, τη στήριξη των φιλικών σε αυτή την πολιτική καθεστώτων, παρά το τυχόν βεβαρυμμένο παρελθόν τους.

Στην πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στη Σαουδική Αραβία, την πρώτη του στο εξωτερικό, ο Τραμπ ανέλυσε τη νέα πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν, γεγονός που αποτέλεσε τον συνεπαγόμενο καταλύτη για την εκδήλωση της κρίσης του Κατάρ. Για μεν τις ΗΠΑ, τα κολοσσιαία εξοπλιστικά συμβόλαια τελικού ύψους 350 δισ. (!) δολαρίων ήταν η υλική βάση για να αποκτήσει ξεχωριστή αξία ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, Σαλμάν Μπιν Αμπντουλαζίζ. Για δε το Σαουδάραβα εκπρόσωπο των Σαούντ, ο ντίλερ του αμερικάνικου στρατιωτικού και βιομηχανικού συμπλέγματος πρόεδρος Τραμπ είναι προνομιακά χρήσιμος στη διαπάλη με το Ιράν. Τα οφέλη είναι συνολικά και τελικά αμοιβαία. Γι’ αυτό και ο Τράμπ μετά τη συμφωνία δηλώνει κατενθουσιασμένος: «Ήταν μια φανταστική ημέρα, τρομερές επενδύσεις στις ΗΠΑ …και δουλειές, δουλειές, δουλειές» (το επίσημο πρακτορείο της Σαουδικής Αραβίας SPA έκανε λόγο για 34 συμφωνίες που υπέγραψαν οι δύο πλευρές χωρίς να αναφέρει τη συνολική τους αξία).

Υπενθυμίζεται ότι η διοίκηση Ομπάμα, λίγο καιρό πριν, είχε μπλοκάρει την πώληση όπλων στο Ριάντ, με το σκεπτικό ότι αυτά θα χρησιμοποιούνταν για τον βομβαρδισμό αμάχων στην Υεμένη. Τελικά, όμως, σε αυτό το αλισβερίσι φαίνεται πως ο Οίκος των Σαούντ απέσπασε το πολυπόθητο «πράσινο φως» για να εξαπολύσει την ολομέτωπη επίθεση κατά του Κατάρ.

Αλλά γιατί το Κατάρ, αφού σε αυτό έχει την έδρα της η αμερικάνικη βάση με 11.000 στρατιωτικούς; Το Εμιράτο-Μίδας παρουσιάστηκε ισχυρότερο στο ουράνιο στερέωμα της Μέσης Ανατολής μετά το 1995 και ειδικά μετά το 2005. Αυτό το μόλις 46 χρόνων ανεξάρτητο κράτος (ήταν βρετανικό προτεκτοράτο και απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1971), έκτασης όσο περίπου η Κρήτη, είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αέριου, με αποθέματα που αποτελούν το 13% των παγκόσμιων. Διαθέτει αποδεδειγμένα και αποθέματα πετρελαίου ύψους 15 δις βαρελιών (τώρα έχει μικρή παραγωγή). Είναι μια από τις χώρες με τη χαμηλότερη φορολογία στον κόσμο, χωρίς φόρο εισοδήματος και 0.1% ανεργία με το τέταρτο, παγκοσμίως, υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Το 2005 ίδρυσε την «Αρχή Επενδύσεων του Κατάρ». Έκτοτε ξεσάλωσε. Το πλεόνασμα ύψους πολλών δις δολαρίων από τη βιομηχανία φυσικού αερίου το επενδύει στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ασία. Ανάμεσα στις επενδύσεις περιλαμβάνονται το αεροδρόμιο Χίθροου, η Siemens, όμιλος Volkswagen, Valentino, Printemps, Harrods, The Shard, Παρί Σεν Ζερμέν, Royal Dutch, Barclays Bank, Bank of America, Shell, Tiffany, Αγροτική Τράπεζα της Κίνας, Sainsbury’s, BlackBerry και Santander Brasil.

Πηγή:


[1] [3] [4]

Comments

Popular posts from this blog

Oct. 7 Reports Implode: Beheaded Babies, NY Times Scandal, & More

Glenn Greenwald    

Πώς ο Γκρίνμπεργκ μπορεί να θάψει το καθεστώς Μητσοτάκη

του system failure    Είναι ξεκάθαρο ότι η αναμφίβολη πρωτοκαθεδρία του καθεστώτος Μητσοτάκη οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά σε μια άκρως επιθετική επικοινωνιακή εκστρατεία που είχε καταφέρει μέχρι στιγμής να κρύβει κάτω από το χαλί (τουλάχιστον ως ένα βαθμό) τον αυταρχισμό και τη διαφθορά του καθεστώτος, καθώς και τις καταστροφικές πολιτικές που εφαρμόζει.  Και δεν είναι πλέον μυστικό, ότι ο άνθρωπος-κλειδί πίσω από αυτή την εκστρατεία είναι ο Αμερικανός δημοσιοσχετίστας, Σταν Γκρίνμπεργκ .    Όμως καθώς το καθεστώς επαναπαύθηκε στις δάφνες της νίκης των τελευταίων βουλευτικών εκλογών, τα μεγάλα προβλήματα συνέχισαν να συσσωρεύονται και φάνηκε ότι το καθεστώς είτε δεν ήθελε, είτε δεν μπόρεσε να τα αντιμετωπίσει. Έτσι, είδαμε σε σύντομο χρονικό διάστημα να έρχονται τα πρώτα σημαντικά πλήγματα στην πρωτοκαθεδρία του, μέσα από τα αποτελέσματα των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Παρόλα αυτά, η αλαζονεία των καθεστωτικών στελεχών παρέμεινε αμετάβλητη, καθώς θεώρησαν ότι η τραγωδία των Τ

Zionist and US imperialist criminals are about to grab the natural gas off shore Gaza

globinfo freexchange   As the genocide against Palestinians of Gaza is about to be completed with an act of unprecedented brutality by the Zionists and butcher Netanyahu through the bombardment of about 1.4 million civilians in Rafah, it seems that they have already set their next primary goal. Which, in short, is to grab the natural gas resources off shore Gaza, together with their US imperialist buddies whose contribution to the genocide has been undoubtedly critical.     As already reported , in 2007, Hamas came to power and Israel launched an offensive on Gaza Strip, leaving behind 1,400 dead Palestinians, but taking with it the gas fields. Within a year, Israel announced the discovery of the Leviathan natural gas field, which did include Gaza's riches, valued at 453 billion dollars. But Gazans have been denied around 47 billion dollars in revenue. As for Tel Aviv, it's gunning to become a new hub. At that moment in time, that is 2022, Russian oil and gas were sanctioned.

Israel’s Descent Into Madness & the Holocaust Comparison

BreakThrough News   Rania Khalek was joined by Tarik Cyril Amar, a historian from Germany and associate professor at Koc University in Istanbul, to discuss Israel’s descent into genocidal fascism. Prof. Amar addresses whether it’s useful to make Holocaust and Nazi comparisons and the real reason behind the West’s unshakeable loyalty attitude when it comes to Israel’s barbarism.   

Neocon Queen Victoria Nuland Ends Her Reign: Exposing a Catastrophic Career

Glenn Greenwald    

The Shadowy, Intelligence-Linked Group Driving the US Towards War With Iran

"United Against Nuclear Iran does not miss an opportunity to try to bring the United States closer to a military conflict with Iran. And on the other side of the equation, they also have worked very hard to oppose efforts to de-escalate the U.S.-Iran relationship."   by Alan Macleod   Part 7 - A Lesson From History   The history of Iran has been intimately intertwined with the United States since at least 1953 when Washington orchestrated a successful coup against Prime Minister Mohammad Mosaddegh. Mosaddegh had refused U.S. demands to stamp out Communist influences in his country and had nationalized the nation’s oil. The U.S. installed Shah Mohammad Reza Pahlavi as a puppet ruler. An unpopular and authoritarian ruler, the Shah was overthrown in the Revolution of 1979. Since then, it has become a target for regime change, and its nuclear program is something of an obsession in the West. Often orchestrated by UANI officials while they were in government, the U.S. has carried

Το σκάσιμο της φούσκας Μητσοτάκη με νέα επίσημη χρεοκοπία και οριστικό τέλος της μεταπολίτευσης

του system failure   Τα αποτελέσματα των εκλογών της 25ης Ιουνίου ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενα όσον αφορά τις πρώτες θέσεις με βάση και τα αποτελέσματα της πρώτης κάλπης του Μαίου. Αν συμπεριλάβουμε και το ποσοστό της αναμενόμενης αποχής, δεν μας έδωσαν κάποια ιδιαίτερη έκπληξη. Αυτό όμως που φαίνεται να αιφνιδίασε ακόμα και το συστημικό κατεστημένο, είναι η είσοδος των δύο υπερσυντηρητικών, ακροδεξιών κομμάτων Νίκη και Σπαρτιάτες, με το τελευταίο να έχει ξεκάθαρες διασυνδέσεις με τον πρώην Χρυσαυγίτη, Ηλία Κασιδιάρη. Παρά τη μεγάλη νίκη Μητσοτάκη, οι μιντιακοί ινστρούχτορες της καθεστωτικής προπαγάνδας εμφανίστηκαν σε γενικές γραμμές "μουδιασμένοι" και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το συστημικό κατεστημένο (δηλαδή τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που ελέγχουν και το σύνολο των μεγάλων ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας), πέτυχε μόνο έναν από τους τέσσερις μεγάλους στόχους που είχε θέσει εξ'αρχής. Μιλώντας με ποδοσφαιρικούς όρους, ουσιαστικά έχασε με σκορ 3-1.   Ο μεγάλος στόχος πο

Study Finds Media Giants New York Times, CNN, and Fox News Pushing for US War in Yemen

by Alan Macleod  Part 2 - Biased Reporting MintPress conducted a study of four leading American outlets: The New York Times , CNN, Fox News and NBC News. Together, these outlets often set the agenda for the rest of the media system and could be said to be a reasonable representation of the corporate media spectrum as a whole. Using the search term “Yemen” in the Dow Jones Factiva global news database, the fifteen most recent relevant articles from each outlet were read and studied, giving a total sample of 60 articles. All articles were published in January 2024 or December 2023. The study found the media wildly distorted reality, presenting a skewed picture that aided U.S. imperial ambitions. For one, every article in the study (60 out of 60) used the word “Houthis” rather than “Ansar Allah” to describe the movement which took part in the Yemeni Revolution of 2011 and rose up against the government in 2014, taking control of the capital Sanaa, becoming the new de facto government. Ma

The truth about Alexei Navalny

Glenn Greenwald / Dangerous Ideas with Lee Camp / The Hill /  

Israel Carries Out Most Sadistic Massacre, Opens Fire On Gaza Aid Convoy

Richard Medhurst