Skip to main content

Malls: ο θάνατος του (μεγαλο)εμποράκου

του Άρη Χατζηστεφάνου

Γιγαντιαία malls, που συνόδευσαν για μισό αιώνα τον αμερικανικό καταναλωτισμό, οδηγούνται σε αργό και επώδυνο θάνατο, όπως και η μεσαία τάξη των ΗΠΑ. Μαζί τους εξαφανίζονται όμως και αρκετές από τις αυταπάτες και τους αστικούς μύθους που τα περιέβαλλαν.

Σε μία από τις θρυλικές σκηνές της ταινίας «The Blues Brothers» (ατυχώς μεταφρασμένη στα ελληνικά σαν «Οι ατσίδες με τα μπλε») διεξάγεται μια καταδίωξη με αυτοκίνητα μέσα σε ένα mall. Γυρισμένη το 1980 η ταινία αποτυπώνει το αποκορύφωμα της δόξας του βορειοαμερικανικού εμπορικού κέντρου, μέσα στο οποίο μπορούσαν να συμβούν τα πάντα.

Το Dixie Square Mall, βέβαια, όπου έγιναν τα γυρίσματα της ταινίας, κατεδαφίστηκε το 2012 αφού παρέμεινε εγκαταλελειμμένο για τρεις δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων είχε μετατραπεί σε μια τσιμεντένια ζούγκλα που σημειώνονταν βιασμοί και δολοφονίες ενώ έβρισκαν καταφύγιο άστεγοι και τοξικοεξαρτημένοι.

Σήμερα δεκάδες malls χάσκουν εγκαταλελειμμένα σαν νεκροταφεία ενός μικροαστικού καταναλωτισμού σε προχωρημένη φάση αποσύνθεσης. Σε πολλές περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες των malls νοικιάζουν τα καταστήματα σε εξευτελιστικές τιμές σε μικρά λογιστικά γραφεία και ιατρεία, αν και πολύ συχνότερα οι εγκαταστάσεις μετατρέπονται σε μεγάλες αποθήκες.

Σε μια περίπτωση, μάλιστα, στη Φλόριντα ένα mall μετατράπηκε σε γιγαντιαία εκκλησία, καθώς κρίθηκε ότι έτσι θα συγκέντρωνε περισσότερους «πελάτες» -έστω και μόνο τις Κυριακές.

Με εξαίρεση τα υπερπολυτελή malls, που απευθύνονται σε ένα ελάχιστο τμήμα του πληθυσμού, τα κλασικά εμπορικά κέντρα που ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια στα προάστια των μεγάλων αστικών κέντρων, εξαφανίζονται μαζί με τη μεσαία τάξη των ΗΠΑ, με τον φρικιαστικό επιθανάτιο ρόγχο της. Από το 2006 δεν έχει κατασκευαστεί ούτε ένα νέο εμπορικό κέντρο σε ολόκληρη την αμερικανική επικράτεια.

Ο θάνατος των malls σηματοδοτεί το οριστικό τέλος μια σημαντικής φάσης του μεταπολεμικού καπιταλισμού στις ΗΠΑ, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από τη μαζική χρήση του Ι.Χ. αυτοκινήτου, αλλά και την ανάπτυξη μιας τεράστιας φούσκας στο real estate. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα εμπορικά κέντρα δεν έφυγαν από το κέντρο της πόλης μόνο για να ακολουθήσουν τους baby boomers, που μετακινούνταν στα προάστια, αλλά γιατί οι κατασκευαστικές εταιρείες αναζητούσαν φτηνές εκτάσεις γης όπου θα μπορούσαν να κερδοσκοπήσουν εκμεταλλευόμενες και το ειδικό φορολογικό καθεστώς που απολάμβαναν.

Σε αρκετές περιπτώσεις το αν οι πελάτες θα μπορούσαν να φτάσουν στο mall ήταν δευτερεύουσας σημασίας για τους κατασκευαστές που εξασφάλιζαν κέρδη δεκάδων εκατομμυρίων από την κατασκευή και μεταπώληση.

Παρ’ όλα αυτά τα malls κατάφεραν να γίνουν συστατικό κομμάτι του αμερικανικού τρόπου ζωής. Στις απλουστευτικές αναλύσεις τους δεκάδες Αμερικανοί δημοσιογράφοι και δημοσιολόγοι έφτασαν να υποστηρίξουν ότι τα malls αποτελούν συνέχεια της αρχαίας αθηναϊκής αγοράς –επιχειρώντας έτσι να συνδέσουν τον καπιταλισμό με τη Δημοκρατία.

Κανένας τους, βέβαια, δεν φαίνεται να είχε διαβάσει τον Αριστοτέλη που έλεγε ότι «η Αγορά (των πολιτικών και θρησκευτικών δραστηριοτήτων) πρέπει να είναι καθαρή και ελεύθερη από κάθε είδους εμπορεύματα. […] Η αγορά των εμπορευμάτων πρέπει να είναι διαφορετική και χωριστή από αυτήν και να έχει τον κατάλληλο χώρο». Την πρώτη αγορά, συνέχιζε ο Ελληνας φιλόσοφος, «την προορίζουμε για τον ελεύθερο χρόνο και τη δεύτερη για τις ανάγκες της ζωής».

Στην πραγματικότητα τα αμερικανικά malls αποτελούν συνέχεια των «εμπορικών κέντρων» που γεννήθηκαν πριν από αιώνες στην Ασία και τη Βόρεια Αφρική. Στην αγορά του Ισφαχάν στην Περσία, το Καπαλί Τσαρσί (Κλειστή Αγορά) της Κωνσταντινούπολης και τα εκατοντάδες σουκ του αραβικού κόσμου οι έμποροι του αραβικού και ισλαμικού κόσμου δημιούργησαν, για πρώτη φορά, χώρους ανταλλαγής εμπορευμάτων στους οποίους προσέφεραν στοιχειωδώς ελεγχόμενες συνθήκες φωτισμού και θερμοκρασίας, επιτρέποντας στους εμπόρους να συναντούν τους πελάτες τους ανεξαρτήτως ώρας και καιρικών συνθηκών.

Στα malls της Δύσης και κυρίως στις ΗΠΑ οι «ιδανικές συνθήκες» δημιούργησαν νέα είδη καταναλωτικής «πανίδας», όπως τα mall rats (ποντίκια των malls), δηλαδή ομάδες εφήβων που περνούν εκεί το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους. Αργότερα εμφανίστηκαν και οι mall walkers, δηλαδή άνθρωποι που γυμνάζονται περπατώντας ή τρέχοντας στους διαδρόμους και τις σκάλες των πολυκαταστημάτων.

Σήμερα αρκετοί αναλυτές επιχειρούν να αποδώσουν την παρακμή των malls στην ανάπτυξη των αγορών μέσω ίντερνετ, οι οποίες έφτασαν ήδη να καλύπτουν το 9% του λιανικού εμπορίου στις ΗΠΑ. Για άλλη μια φορά η αλλαγή αποδίδεται σχεδόν αποκλειστικά στην τεχνολογία –με τον ίδιο περίπου τρόπο που η γέννηση των malls αποδόθηκε στην ευρεία χρήση του Ι.Χ. αυτοκινήτου.

Η τεχνολογία παίζει σίγουρα τον ρόλο της. Δεν ήταν όμως αυτή που δημιούργησε την εκρηκτική μεταπολεμική ανάπτυξη (στις στάχτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου). Και σίγουρα δεν μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε για να κρύψουμε πίσω της το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα.

Τα malls στις ΗΠΑ πεθαίνουν γιατί κάποιος «σκότωσε» τους πελάτες τους, τη μεσαία τάξη.

Πηγή:

Comments

Popular posts from this blog

Oct. 7 Reports Implode: Beheaded Babies, NY Times Scandal, & More

Glenn Greenwald    

Πώς ο Γκρίνμπεργκ μπορεί να θάψει το καθεστώς Μητσοτάκη

του system failure    Είναι ξεκάθαρο ότι η αναμφίβολη πρωτοκαθεδρία του καθεστώτος Μητσοτάκη οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά σε μια άκρως επιθετική επικοινωνιακή εκστρατεία που είχε καταφέρει μέχρι στιγμής να κρύβει κάτω από το χαλί (τουλάχιστον ως ένα βαθμό) τον αυταρχισμό και τη διαφθορά του καθεστώτος, καθώς και τις καταστροφικές πολιτικές που εφαρμόζει.  Και δεν είναι πλέον μυστικό, ότι ο άνθρωπος-κλειδί πίσω από αυτή την εκστρατεία είναι ο Αμερικανός δημοσιοσχετίστας, Σταν Γκρίνμπεργκ .    Όμως καθώς το καθεστώς επαναπαύθηκε στις δάφνες της νίκης των τελευταίων βουλευτικών εκλογών, τα μεγάλα προβλήματα συνέχισαν να συσσωρεύονται και φάνηκε ότι το καθεστώς είτε δεν ήθελε, είτε δεν μπόρεσε να τα αντιμετωπίσει. Έτσι, είδαμε σε σύντομο χρονικό διάστημα να έρχονται τα πρώτα σημαντικά πλήγματα στην πρωτοκαθεδρία του, μέσα από τα αποτελέσματα των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Παρόλα αυτά, η αλαζονεία των καθεστωτικών στελεχών παρέμεινε αμετάβλητη, καθώς θεώρησαν ότι η τραγωδία των Τ

Zionist and US imperialist criminals are about to grab the natural gas off shore Gaza

globinfo freexchange   As the genocide against Palestinians of Gaza is about to be completed with an act of unprecedented brutality by the Zionists and butcher Netanyahu through the bombardment of about 1.4 million civilians in Rafah, it seems that they have already set their next primary goal. Which, in short, is to grab the natural gas resources off shore Gaza, together with their US imperialist buddies whose contribution to the genocide has been undoubtedly critical.     As already reported , in 2007, Hamas came to power and Israel launched an offensive on Gaza Strip, leaving behind 1,400 dead Palestinians, but taking with it the gas fields. Within a year, Israel announced the discovery of the Leviathan natural gas field, which did include Gaza's riches, valued at 453 billion dollars. But Gazans have been denied around 47 billion dollars in revenue. As for Tel Aviv, it's gunning to become a new hub. At that moment in time, that is 2022, Russian oil and gas were sanctioned.

Israel’s Descent Into Madness & the Holocaust Comparison

BreakThrough News   Rania Khalek was joined by Tarik Cyril Amar, a historian from Germany and associate professor at Koc University in Istanbul, to discuss Israel’s descent into genocidal fascism. Prof. Amar addresses whether it’s useful to make Holocaust and Nazi comparisons and the real reason behind the West’s unshakeable loyalty attitude when it comes to Israel’s barbarism.   

Neocon Queen Victoria Nuland Ends Her Reign: Exposing a Catastrophic Career

Glenn Greenwald    

The Shadowy, Intelligence-Linked Group Driving the US Towards War With Iran

"United Against Nuclear Iran does not miss an opportunity to try to bring the United States closer to a military conflict with Iran. And on the other side of the equation, they also have worked very hard to oppose efforts to de-escalate the U.S.-Iran relationship."   by Alan Macleod   Part 7 - A Lesson From History   The history of Iran has been intimately intertwined with the United States since at least 1953 when Washington orchestrated a successful coup against Prime Minister Mohammad Mosaddegh. Mosaddegh had refused U.S. demands to stamp out Communist influences in his country and had nationalized the nation’s oil. The U.S. installed Shah Mohammad Reza Pahlavi as a puppet ruler. An unpopular and authoritarian ruler, the Shah was overthrown in the Revolution of 1979. Since then, it has become a target for regime change, and its nuclear program is something of an obsession in the West. Often orchestrated by UANI officials while they were in government, the U.S. has carried

Το σκάσιμο της φούσκας Μητσοτάκη με νέα επίσημη χρεοκοπία και οριστικό τέλος της μεταπολίτευσης

του system failure   Τα αποτελέσματα των εκλογών της 25ης Ιουνίου ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενα όσον αφορά τις πρώτες θέσεις με βάση και τα αποτελέσματα της πρώτης κάλπης του Μαίου. Αν συμπεριλάβουμε και το ποσοστό της αναμενόμενης αποχής, δεν μας έδωσαν κάποια ιδιαίτερη έκπληξη. Αυτό όμως που φαίνεται να αιφνιδίασε ακόμα και το συστημικό κατεστημένο, είναι η είσοδος των δύο υπερσυντηρητικών, ακροδεξιών κομμάτων Νίκη και Σπαρτιάτες, με το τελευταίο να έχει ξεκάθαρες διασυνδέσεις με τον πρώην Χρυσαυγίτη, Ηλία Κασιδιάρη. Παρά τη μεγάλη νίκη Μητσοτάκη, οι μιντιακοί ινστρούχτορες της καθεστωτικής προπαγάνδας εμφανίστηκαν σε γενικές γραμμές "μουδιασμένοι" και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το συστημικό κατεστημένο (δηλαδή τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που ελέγχουν και το σύνολο των μεγάλων ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας), πέτυχε μόνο έναν από τους τέσσερις μεγάλους στόχους που είχε θέσει εξ'αρχής. Μιλώντας με ποδοσφαιρικούς όρους, ουσιαστικά έχασε με σκορ 3-1.   Ο μεγάλος στόχος πο

Study Finds Media Giants New York Times, CNN, and Fox News Pushing for US War in Yemen

by Alan Macleod  Part 2 - Biased Reporting MintPress conducted a study of four leading American outlets: The New York Times , CNN, Fox News and NBC News. Together, these outlets often set the agenda for the rest of the media system and could be said to be a reasonable representation of the corporate media spectrum as a whole. Using the search term “Yemen” in the Dow Jones Factiva global news database, the fifteen most recent relevant articles from each outlet were read and studied, giving a total sample of 60 articles. All articles were published in January 2024 or December 2023. The study found the media wildly distorted reality, presenting a skewed picture that aided U.S. imperial ambitions. For one, every article in the study (60 out of 60) used the word “Houthis” rather than “Ansar Allah” to describe the movement which took part in the Yemeni Revolution of 2011 and rose up against the government in 2014, taking control of the capital Sanaa, becoming the new de facto government. Ma

The truth about Alexei Navalny

Glenn Greenwald / Dangerous Ideas with Lee Camp / The Hill /  

Israel Carries Out Most Sadistic Massacre, Opens Fire On Gaza Aid Convoy

Richard Medhurst