Skip to main content

Χιροσίμα, εβδομήντα χρόνια

Νίκος Σαραντάκος

Συμπληρώνονται σήμερα 70 χρόνια από ένα γεγονός που έχει σημαδέψει ανεξίτηλα όχι μόνο τον εικοστό αιώνα αλλά, θα έλεγα, και την ανθρώπινη ιστορία, σε σημείο που να μπορούμε βάσιμα να μιλάμε για την περίοδο «πριν» και «μετά» από αυτό. Εννοώ φυσικά τη ρίψη της ατομικής βόμβας στις 6 Αυγούστου 1945 στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας που είχε σαν συνέπεια την ολοκληρωτική καταστροφή της πόλης, και που, όπως ξέρουμε, ακολουθήθηκε από μια δεύτερη βόμβα στις 9 Αυγούστου στο Ναγκασάκι. Λίγες μέρες αργότερα, στις 15 του μηνός, ανακοινώθηκε η συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας (η επίσημη υπογραφή έγινε στις 2 Σεπτεμβρίου).

Η βόμβα της Χιροσίμα σκότωσε αμέσως γύρω στις 45.000 ανθρώπους, κατά το 80% αμάχους, ενώ άλλοι τόσοι βρήκαν τον θάνατο μέσα σε 2-4 μήνες μετά την έκρηξη. Η πόλη ισοπεδώθηκε, το μεγάλο κτίριο που έμεινε ερειπωμένο και που στέκεται έτσι ίσαμε σήμερα, έχοντας πια μετατραπεί σε μνημείο, ήταν το Νομαρχιακό Κέντρο Προώθησης της Βιομηχανίας.

Τα θύματα στο Ναγκασάκι ήταν λιγότερα, περίπου τα μισά, παρόλο που η βόμβα που χρησιμοποιήθηκε εκεί (ο «Χοντρός») ήταν ισχυρότερη από της Χιροσίμα («το αγοράκι»), επειδή η μορφολογία του εδάφους λειτούργησε ανασχετικά. Το Ναγκασάκι άλλωστε ήταν ο εφεδρικός στόχος -το σχέδιο προέβλεπε να πληγεί μια άλλη πόλη, που όμως είχε την τύχη εκείνο το πρωί να σκεπάζεται από τα σύννεφα.

Λίγες ώρες πριν από τον βομβαρδισμό στο Ναγκασάκι, η Σοβιετική Ένωση κατάγγειλε το σύμφωνο μη επιθέσεως που είχε συνάψει από το 1941 με την Ιαπωνία, κήρυξε τον πόλεμο και εισέβαλε στη Μαντζουρία, τηρώντας τη δέσμευση που είχαν αναλάβει απέναντι στους Αμερικανούς. Η σοβιετική επίθεση, όσο κι αν φαίνεται ασήμαντη, επέδρασε επίσης καταλυτικά στην ιαπωνική συνθηκολόγηση επειδή η είσοδος της ΕΣΣΔ στον πόλεμο και η κατάληψη της Μαντζουρίας σήμαιναν ότι η Ιαπωνία έχανε μια την τελευταία πηγή καυσίμων, και επειδή οι σοβιετικοί θα μπορούσαν να κάνουν απόβαση μέσα σε 10-15 μέρες στην καθαυτό Ιαπωνία, ενώ η αμερικανική απόβαση θα χρειαζόταν μήνες.

Ο τρίτος παράγοντας που διευκόλυνε την ιαπωνική συνθηκολόγηση ήταν ότι οι σύμμαχοι άφησαν να εννοηθεί ότι ο αυτοκράτορας Χιροχίτο, που πολλοί Ιάπωνες τον είχαν για θεό, θα έμενε στον θρόνο του. Έτσι, οι σκληροπυρηνικοί στρατηγοί, που είχαν θέσει τέσσερις προϋποθέσεις για την ειρήνη, κάμφθηκαν.

Η Χιροσίμα λοιπόν ασφαλώς επιτάχυνε τη συνθηκολόγηση και, από αυτή την άποψη, οι υποστηρικτές της βόμβας μπορούν να υποστηρίξουν ότι συνέβαλε στο να αποφευχθούν ανθρώπινες απώλειες. Από την άλλη πλευρά, η βόμβα έδειξε σε όλο τον κόσμο (και στους ακόμη συμμάχους σοβιετικούς) ότι οι ΗΠΑ είχαν τη μονοκρατορία σε αυτό το νέο ασύλληπτης φονικής δύναμης όπλο -ένα μονοπώλιο που δεν έμελλε να κρατήσει παρά λίγα χρόνια.

Σήμερα, και εδώ και πολλές δεκαετίες, η ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα έχει περιβληθεί με έντονη απαξία και δεν είναι λίγοι εκείνοι που τη θεωρούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Τις πρώτες πάντως μέρες και τα πρώτα χρόνια μετά τη ρίψη της βόμβας, οι αντιδράσεις είχαν σαν κύριο στοιχείο τους το δέος ίσως και τον θαυμασμό για το πρωτοφανές τεχνολογικό επίτευγμα.

Σε αυτό συνέβαλε βέβαια το γεγονός ότι η πολεμική λογοκρισία δεν άφηνε τον πρώτο καιρό να παρουσιαστούν οι φωτογραφίες με τα φριχτά εγκαύματα των θυμάτων -στα πρωτοσέλιδα εμφανιζόταν μόνο το πυρηνικό μανιτάρι (όπως αμέσως ονομάστηκε το νέφος της έκρηξης).

Σταδιακά μόνο συνειδητοποίησε η παγκόσμια κοινή γνώμη το μέγεθος της φρίκης -και όταν το πυρηνικό όπλο έπαψε να αποτελεί μονοπώλιο και φτάσαμε στην απαίσια (αλλά και τόσο αποτελεσματική) ισορροπία του τρόμου, με ατομικά όπλα ανυπολόγιστα μεγάλης καταστροφικής δύναμης, που μπροστά τους το αγοράκι της Χιροσίμας φάνταζε στρακαστρούκα, τότε πήρε και η Χιροσίμα τον συμβολισμό που έχει σήμερα, με πολύ έντονη τη διάσταση του αγώνα για παγκόσμια ειρήνη και αφοπλισμό. Κι επειδή ο πρώτος πάντοτε παίρνει τη μερίδα του λέοντος, το Ναγκασάκι ακούγεται πολύ λιγότερο, ενώ η Χιροσίμα εμφανίζεται σε τίτλους κινηματογραφικών και λογοτεχνικών έργων, όπως το Χιροσίμα αγάπη μου του Αλέν Ρενέ. Και Έλληνες ποιητές έχουν γράψει, όπως ο Νικηφόρος Βρεττάκος το Στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ (τον φυσικό που ήταν διευθυντής του σχεδίου Μανχάταν και που απέκτησε τον αμφίβολο τίτλο του «πατέρα της ατομικής βόμβας»), ή ο Γιάννης Ρίτσος, ενώ ο Φώτης Αγγουλές αντιπροσωπεύει τη μειοψηφία εκείνων που προτίμησαν να γράψουν για το Ναγκασάκι.

Όλα αυτά τα έργα όμως γράφτηκαν στις επόμενες δεκαετίες, όταν, όπως είπαμε, η κοινή γνώμη συνειδητοποίησε και τη φρίκη αλλά και την απειλή. Βέβαια, την ίδια εποχή η πυρηνική ενέργεια είχε αρχίσει να χρησιμοποιείται και για ειρηνικούς σκοπούς, έχοντας αρχικά δώσει λαμπρές υποσχέσεις, τις οποίες όμως δεν μπόρεσε να τηρήσει, ενώ κηλιδώθηκε στη συνείδηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης από τα πυρηνικά ατυχήματα, με κορυφαίο το Τσερνομπίλ και πιο πρόσφατο τη Φουκουσίμα.

Και με αφορμή τη Φουκουσίμα ακριβώς είχαμε θυμηθεί παλιότερα και τη Χιροσίμα στο ιστολόγιο. Τα δυο τοπωνύμια έχουν κοινή κατάληξη κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Διότι, βλέπετε, η Χιροσίμα δεν είναι βέβαια λέξη ελληνικής προέλευσης από το «ήρωος σήμα», όπως έχει υποστηρίξει κάποιος πορτοκαλιστής, νομίζω στον Δαυλό. Στα γιαπωνέζικα, χιρόι σίμα είναι το μεγάλο νησί. Σίμα το νησί. Φουκουσίμα, το ευλογημένο, το καλότυχο νησί. Καμιά φορά η ετυμολογία έχει μπόλικη ειρωνεία.

Εβδομήντα χρόνια μετά υπάρχουν ακόμα στη ζωή πάνω από 150.000 χιμπακούσα, όπως λέγονται στα ιαπωνικά εκείνοι που επέζησαν από την πυρηνική έκρηξη -και τόσο ο καθένας τους όσο και η πόλη της Χιροσίμα αποτελούν κήρυκες ενός μηνύματος για ειρήνη και για περιορισμό και τελικά απαγόρευση των πυρηνικών όπλων. Ο Τσουτόμου Γιαμαγκούτσι είναι ο μοναδικός επίσημα αναγνωρισμένος διπλός χιμπακούσα: βρισκόταν στη Χιροσίμα στις 6 Αυγούστου 1945, έπαθε εγκαύματα από τη βόμβα, και στις 8 Αυγούστου επέστρεψε στον τόπο κατοικίας του, το Ναγκασάκι, όπου τον βρήκε η δεύτερη βόμβα. Πέθανε το 2010, σε ηλικία 93 ετών, αφού τα τελευταία χρόνια της ζωής του είχε αφιερωθεί στον αγώνα κατά των πυρηνικών όπλων.

Να κρατήσουμε από τη σημερινή μέρα αυτήν ακριβώς την αντίθεση στα πυρηνικά όπλα, που μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις λέξεις: Ποτέ πια Χιροσίμα (ούτε, βεβαίως, Ναγκασάκι).

Πηγή:

Comments

Popular posts from this blog

Oct. 7 Reports Implode: Beheaded Babies, NY Times Scandal, & More

Glenn Greenwald    

Israel’s Descent Into Madness & the Holocaust Comparison

BreakThrough News   Rania Khalek was joined by Tarik Cyril Amar, a historian from Germany and associate professor at Koc University in Istanbul, to discuss Israel’s descent into genocidal fascism. Prof. Amar addresses whether it’s useful to make Holocaust and Nazi comparisons and the real reason behind the West’s unshakeable loyalty attitude when it comes to Israel’s barbarism.   

Zionist and US imperialist criminals are about to grab the natural gas off shore Gaza

globinfo freexchange   As the genocide against Palestinians of Gaza is about to be completed with an act of unprecedented brutality by the Zionists and butcher Netanyahu through the bombardment of about 1.4 million civilians in Rafah, it seems that they have already set their next primary goal. Which, in short, is to grab the natural gas resources off shore Gaza, together with their US imperialist buddies whose contribution to the genocide has been undoubtedly critical.     As already reported , in 2007, Hamas came to power and Israel launched an offensive on Gaza Strip, leaving behind 1,400 dead Palestinians, but taking with it the gas fields. Within a year, Israel announced the discovery of the Leviathan natural gas field, which did include Gaza's riches, valued at 453 billion dollars. But Gazans have been denied around 47 billion dollars in revenue. As for Tel Aviv, it's gunning to become a new hub. At that moment in time, that is 2022, Russian oil and gas were sanctioned.

Neocon Queen Victoria Nuland Ends Her Reign: Exposing a Catastrophic Career

Glenn Greenwald    

Το σκάσιμο της φούσκας Μητσοτάκη με νέα επίσημη χρεοκοπία και οριστικό τέλος της μεταπολίτευσης

του system failure   Τα αποτελέσματα των εκλογών της 25ης Ιουνίου ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενα όσον αφορά τις πρώτες θέσεις με βάση και τα αποτελέσματα της πρώτης κάλπης του Μαίου. Αν συμπεριλάβουμε και το ποσοστό της αναμενόμενης αποχής, δεν μας έδωσαν κάποια ιδιαίτερη έκπληξη. Αυτό όμως που φαίνεται να αιφνιδίασε ακόμα και το συστημικό κατεστημένο, είναι η είσοδος των δύο υπερσυντηρητικών, ακροδεξιών κομμάτων Νίκη και Σπαρτιάτες, με το τελευταίο να έχει ξεκάθαρες διασυνδέσεις με τον πρώην Χρυσαυγίτη, Ηλία Κασιδιάρη. Παρά τη μεγάλη νίκη Μητσοτάκη, οι μιντιακοί ινστρούχτορες της καθεστωτικής προπαγάνδας εμφανίστηκαν σε γενικές γραμμές "μουδιασμένοι" και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το συστημικό κατεστημένο (δηλαδή τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που ελέγχουν και το σύνολο των μεγάλων ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας), πέτυχε μόνο έναν από τους τέσσερις μεγάλους στόχους που είχε θέσει εξ'αρχής. Μιλώντας με ποδοσφαιρικούς όρους, ουσιαστικά έχασε με σκορ 3-1.   Ο μεγάλος στόχος πο

Τυχαία γεγονότα στην τριτοκοσμική μπανανία των Βαλκανίων

failed evolution   1) Συμβαίνει το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας. 2) Γίνεται αστραπιαία επιχείρηση μοντάζ των συνομιλιών του σταθμάρχη από μηχανισμό του καθεστώτος, πριν ακόμα φτάσει στα χέρια των αρχών, προκειμένου να αποδοθεί η τραγωδία αποκλειστικά σε ανθρώπινο λάθος και να βγουν από το κάδρο οι πολιτικές ευθύνες ανώτατων κυβερνητικών αξιωματούχων. 3) Αναπαράγεται το παραποιημένο υλικό αστραπιαία από ναυαρχίδα της καθεστωτικής προπαγάνδας. 4) Τοποθετείται επικεφαλής στην επιτροπή-παρωδία πρωτοπαλίκαρο του καθεστώτος Μητσοτάκη που εργάζονταν παλιά στην ίδια αυτή ναυαρχίδα. 5) Η επιτροπή κλείνει άρον-άρον την υπόθεση αποκλείοντας ουσιώδεις μάρτυρες που είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένα τον αρμόδιο υπουργό για τον κίνδυνο μεγάλου δυστυχήματος. Σταματάει έτσι και η όποια σε βάθος διερεύνηση για την τσιμεντοποίηση του χώρου και την απόπειρα συγκάλυψης της τραγωδίας.  

The Shadowy, Intelligence-Linked Group Driving the US Towards War With Iran

"United Against Nuclear Iran does not miss an opportunity to try to bring the United States closer to a military conflict with Iran. And on the other side of the equation, they also have worked very hard to oppose efforts to de-escalate the U.S.-Iran relationship."   by Alan Macleod   Part 7 - A Lesson From History   The history of Iran has been intimately intertwined with the United States since at least 1953 when Washington orchestrated a successful coup against Prime Minister Mohammad Mosaddegh. Mosaddegh had refused U.S. demands to stamp out Communist influences in his country and had nationalized the nation’s oil. The U.S. installed Shah Mohammad Reza Pahlavi as a puppet ruler. An unpopular and authoritarian ruler, the Shah was overthrown in the Revolution of 1979. Since then, it has become a target for regime change, and its nuclear program is something of an obsession in the West. Often orchestrated by UANI officials while they were in government, the U.S. has carried

Israel Carries Out Most Sadistic Massacre, Opens Fire On Gaza Aid Convoy

Richard Medhurst  

How the CIA oversees the Ukraine proxy war on Russia

Geopolitical Economy Report   Several reports in mainstream US media outlets show how the CIA has helped to direct the proxy war against Russia in Ukraine, and played a role in causing the conflict in the first place. Ben Norton examines the evidence.   Related: Confirmed: US imperialists wanted to drag Russia into a war with Ukraine since at least 2019

The real reason behind TikTok ban

Glenn Greenwald /  Richard Medhurst